OBSESİF- KOMPULSİF BOZUKLUK
Bir çok kişinin aşırı temizlik, düzenlilik, titizlik, eşya ve para biriktirme, simetriye önem verme, kapıyı-ocağı kontrol etme gibi çeşitli kuruntuları, saçma bulduğu halde yapmak zorunda kaldığı düşünce ve davranışları olabilir. Bu tür düşünce ve davranışlar daha çoğunlukla önemli bir zaman kaybına veya ciddi bir sıkıntıya neden olmazlar. Ancak bazı kişiler aşırı ve saçma buldukları halde bu düşünce ve davranışları tekrar tekrar yapmaya ve sürdürmeye devam ederler. Bunun sonuçları olarak ta bu düşünce ve davranışlar kişinin hayatında zaman kaybına sebebiyet verir. Bu hastalık psikiyatrideki adıyla Obsesif Kompulsif Bozukluk (saplantı-zorlantı) hastalığı olabilir. Obsesyonlar(saplantılar), irade dışı gelen, kişiyi tedirgin eden , kişiye sıkıntı veren ve bilinçli çaba ile reddedilmeyen yineleyici düşüncelerdir. Kompulsyonlar (zorlantılar) ise çoğu kez obsesif düşünceleri kovma veya bu düşüncelerin verdiği sıkıntıyı azaltmak için gerçekleştirilen ve istemeden yinelenen hareketlerdir.
DSM-1V Tanı Kriteri Kitabına Göre;
Obsesyonlar aşağıdaki maddeler ile tanımlanır:
• Bu bozukluk sırasında kimi zaman istenmeden gelen ve uygunsuz olarak yaşanan ve belirgin anksiyete ya da sıkıntıya nede olan, yineleyici ve sürekli düşünceler, dürtüler ya da düşlemler.
• Düşünceler,dürtüler ya da düşlemler sadece gerçek yaşam sorunları hakkında duyulan aşırı üzüntüler değildir.
• Kişi bu düşünceleri,dürtüleri ya da düşlemlerine önem vermemeye ya da bunları baskılamaya çalışır ya da başka bir düşünce ya da eylemle bunları etkisizleştirmeye çalışır.
• Kişi, obsesyonel düşüncelerini, dürtülerini ya da düşlemlerini kendi zihninin bir ürünü olarak görür(düşünce sokulmasında olduğu gibi değildir).
Kompulsiyonlar aşağıdaki maddeler ile tanımlanır:
• Kişinin obsesyona bir tepki olarak ya da katı bir biçimde uygulanması gereken kurallarına göre yapmaktan kendini alıkoyamadığı yineleyici davranışlar (örn: el yıkama, düzene koyma, kontrol etme) ya da zihinsel eylemler (örn: dua etme, sayı sayma, bir takım sözcükleri sessiz bir biçimde söyleyip durma).
• Davranışlar ya da zihinsel eylemler , sıkıntıdan kurtulmaya ya da var olan sıkıntıyı azaltmaya ya da korku yaratan olay ya da durumdan korunmaya yöneliktir, ancak bu davranışlar ya da zihinsel eylemler ya da etkisizleştirilmesi ya da korunulması tasarlanan şeylerle gerçekçi bir biçimde ilişkili değildir ya da açıkça çok aşırı bir düzeydedir.
Bazı Obsesyon ve Kompulsiyon Türleri Şöyledir:
Bulaşma ve Temizlik Obsesyonları: Bu tür obsesyona sahip olan bireyler genelde mikropların, kişinin, idrarın kendi üzerlerine bulaşmasından korkarlar. Vücuduna bulaştığı sandığı bu kirlerden, mikroplardan arınmak için saatlerce el yıkarlar ya da ev temizliği yaparlar. Hatta kendilerine bir şey bulaşacağı düşüncesi ile her şeyden kaçmaya başlarlar.
Şüphe Obsesyonları: Bu obsesyona sahip olan bireyler bir şeyi yapıp yapmadıklarından emin olamazlar ve bu yüzden düşünce, davranış tekrarları yaparlar. Örneğin kişi açık unuttuğuna inandığı bir kapıyı saatlerce kontrol eder.
Düzen obsesyonları: Bu kişiler her şeyin doğru, düzgün bir şekilde olmasına dikkat ederler. Başkalarının kendi eşyalarına dokunmasına ve eşyalarının karıştırılmasına direnç gösterirler. Düzenli olmak uğruna saatler harcayabilirler.
Saldırganlık ve Zarar Verme Obsesyonlar: Cinsel hayaller (tekrarlayan pornografik imgeler) ve ya çocuğuna zarar verme obsesyonlarıdır. Bu bireyler yapamayacaklarını bilseler bile çocuklarına zarar vermekten korkarlar ve korkularını engelleyemezler. Bu tür korkuyu hafifletmek için bazı şeyleri ‘’doğru sayıda’’ yapmak zorunda hissederler (örn:mutfak lambasını 3 kez açıp kapamak gibi). Böylece kendilerini veya aile üyelerini hayali bir tehlike veya zarardan koruduklarına inanırlar.
Sayma Obsesyonları: Kişi düşündüğü ve gördüğü sayıları saymaktan vazgeçemez. Örn: Otomobil plakaları, evlerin numaraları, apartmanların kaç kat olduğu vb. gibi. Bu kişiler içim belli sayılar ‘’uğurlu’’ luğu belli sayılar ise ‘’uğursuzluğu’’ ifade eder. Kişinin aklına uğursuz sayı gelince hemen kişi aklına onun için uğurlu sayı olarak ifade ettiği sayıyı aklına getirir ki sebebi de uğurlu sayıyla uğursuz sayının yer değiştirmesi içindir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğun Sıklığı
Yaklaşık 50 kişiden birinde bu hastalık bulunmaktadır. Ancak bir çok kişi, belirtilerinin çok hafif olması, hastalıklarını gizlemeleri bu tür düşünce davranışları kimseye belli etmemek istememeleri ve ya yıllarca süre bu hastalığı artık benimsemek sebebiyle hekime başvurmaktan kaçınırlar.

Obsesif - Kompulsif Bozukluğun Nedeni
Obsesif kompulsif’ in tam olarak sebebi anlaşılamamış olsa da biyolojik ve psiko- sosyal bir takım faktörler bu hastalığın nedeni olarak bilinmektedir.
Obsesif- Kompulsif Bozukluğun Tedavisi
Obsesif Kompulsif bozukluk uzun süreli ve zamanla iyileşme dönemleri gösterebilen bir hastalıktır. Bu hastalığın ilaçla ve psikoterapiyle tedavisi mümkündür. İlaç tedavisi ve bilişsel davranışsal psikoterapinin birlikte kullanıldığı durumlarda çok iyi sonuçlar alınmaktadır.
(Eğer bir sorun yaşadığınızı düşünüyorsanız mutlaka bir psikolojik destek ve danışmanlık alınız).